آموزش اعداد/شمارش در زبان ترکی استانبولی

زبان ترکی از جمله معتبرترین زبان‌های دنیا است که بیشتر از 200 میلیون گویشور داشته و از بیشتر از 30 لهجه مختلف تشکیل شده است که معروف‌ترین آن‌ها ترکی استانبولی است. این زبان از الفبای لاتین استفاده می‌کند اما اعداد آن به صورت عربی نوشته می‌شوند. افرادی که اقدام به آموزش و یادگیری زبان ترکی استانبولی می‌کنند باید با اعداد و نحوه تلفظ و استفاده از آن‌ها نیز آشنایی داشته باشند. زبان ترکی استانبولی برای هر عددی، اسم مخصوص خودش را دارد، به جز عدد صفر ( sıfır) که از زبان عربی وارد این زبان شده است. در ادامه مطلب به بررسی و آموزش اعداد به ترکی استانبولی با تلفظ فارسی پرداخته خواهد شد.

قوانین اعداد به ترکی استانبولی با تلفظ فارسی

در هر کدام از زبان‌های زنده دنیا قوانین و استانداردهای مشخصی برای اعداد و ارقام وجود دارند و زبان ترکی نیز از این قاعده خارج نخواهد بود. قبل از یادگیری اعداد ترکی استانبولی با تلفظ بهتر است که با قوانین آن آشنا شد.

• در زبان ترکی استانبولی ارقام از صفر تا 9 مشخص بوده و به ترتیب شامل sıfır (0)، bir (1)، iki (2)، üç (3)، dört (4)، beş (5)، altı (6)، yedi (7)، sekiz (8) و dokuz (9)  می‌باشند.
• اعداد ده‌تایی نیز از 10 تا 50 دارای اسامی مشخصی بوده و بر اساس ریشه عدد مضرب از 60 تا 90 نام‌گذاری می‌شوند. این اعداد به ترتیب شامل on[10]، yirmi[20]، otuz [30]، kırk [40]، elli [50]، altmış [60]، yetmiş [70]، seksen [80] و doksan [90] می‌باشند
• اعداد تا 99 با املای بالاتر از 10 نوشته خواهند شد. به عنوان نمونه عدد 32 به شکل otuz iki  و عدد 71 به شکل yetmiş bir نوشته خواهد شد
• عدد 100 به شکل yüz  و عدد 1000 به شکل bin نوشته می‌شود. صدها و هزارها با رقم مضرب نوشته می‌شوند و بعد از آن‌ها صد و هزار قرار می‌گیرد؛ یعنی در عددی مثل 500، ابتدا 5 و بعد 100 خوانده می‌شود. همین‌طور در عددی مثل 5000، ابتدا 5 و بعد 1000 خوانده می‌شود.
• ده‌ها هزار نیز از همین قانون پیروی خواهد کرد با این تفاوت که عدد ده و واحد اصلی با فاصله از هم جدا نمی‌شوند. به عنوان نمونه: نوشتن عدد on altı[16] و عدد onaltı bin [16,000]
• در زبان ترکی استانبولی از سیستم شمارش «کوچک مقیاس» برای اعداد بزرگ استفاده می‌شود و زبان آموزان در آموزش اعداد ترکی استانبولی با تلفظ با این قوانین بهتر آشنا می‌شوند

جدول اعداد کاربردی ترکی استانبولی

همان‌طور که گفته شد اعداد و ارقام در زبان ترکی استانبولی از قوانین و قواعد مشخصی پیروی می‌کنند و زبان آموزان باید در دوره ترکی و کلاس‌های مختلف با این قوانین آشنا شوند تا بتوانند از این اعداد و ارقام استفاده کنند. به صورت کلی اعداد ترکی شامل دو نوع cardinal-یک دو سه- و ordinal-اول دوم سوم- می‌باشد. جدول زیر کاربردی‌ترین اعداد ترکی استانبولی با تلفظ فارسی را نشان می‌دهد

اعداد ترتیبی در زبان ترکی استانبولی

زبان ترکی همانند زبان‌های دیگر علاوه بر اعداد حسابی دارای اعداد ترتیبی نیز بوده که افراد در طول شبانه‌روز از آن‌ها استفاده می‌کنند. اعداد ترتیبی اعدادی هستند که با ترتیب اشیا یا هر چیزی با نظم مشخص سروکاردارند. اعداد ترتیبی در زبان انگلیسی به صورت first, second, third, fourth,… و در زبان فارسی به صورت «اول، دوم، سوم، چهارم،…» می‌باشند. اعداد ترتیبی در زبان ترکی نیز همانند فارسی و انگلیسی هستند. همان‌طور که در زبان فارسی بعد از اولین کلمه (اول)، به انتهای اعداد یک «م» اضافه می‌شود، در زبان ترکی استانبولی اعداد حسابی نوشته می‌شوند و به انتهای آن‌ها پسوند “-IncI” اضافه خواهد شد. البته ممکن است املای این اعداد برای رعایت قانون «هماهنگی واکه‌ای» تغییر کند. اعداد به ترکی استانبولی با تلفظ فارسی در این حالت از اول تا دهم به شرح زیر هستند:

• First = birinci or ilk
• Second = ikinci
• Third = üçüncü
• Fourth = dördüncü
• Fifth = beşinci
• Sixth = altıncı
• Seventh = yedinci
• Eighth = sekizinci
• Ninth = dokuzuncu
• Tenth = onuncu

اعداد کسری در زبان ترکی استانبولی

اعداد کسری نیز از جمله اعدادی هستند که در تمامی زبان‌ها وجود داشته و کاربردهای متعددی دارند. در زبان ترکی استانبولی روشی که برای بیان اعداد کسری استفاده می‌شود بیان آن با عبارت «الف تقسیم بر ب» می‌باشد. عبارت «تقسیم بر» در زبان ترکی “bölü” است؛ بنابراین خواندن اعداد کسری در زبان ترکی راحت خواهد بود.

4/5 = four divided by five = dört bölü beş

2/7 = iki bölü yedi

13/97 = on üç bölü doksan yedi

آشنایی با این قوانین و قواعد ساده می‌تواند در یادگیری اعداد به ترکی استانبولی با تلفظ به زبان آموزان کمک زیادی بکند. در اصل اعداد به ترکی استانبولی با تلفظ فارسی شباهت‌های زیادی به اعداد و ارقام در زبان‌های فارسی و انگلیسی و … دارد و کسانی که با این زبان‌ها آشنایی داشته باشند راحت‌تر می‌توانند اعداد ترکی استانبولی را یاد بگیرند.